Una Terra…cinque lingue! – Trèff van alpine ka Trea’t

Anche tutta la nostra valle e minoranza linguistica è stata investita dal turbine della 91 adunata degli alpini.  Ancora una volta però tutta la nostra gente e gli alpini della nostra valle, con intelligenza  e buon senso,  non si sono fatti prendere dalla foga nazionalista che porta tante volte a dimenticare il passato e a non pensare al futuro. Ancora una volta abbiamo voluto dimostrare che poi siamo tutte persone, con lingue differenti,  con cappelli differenti, con piume differenti, con storie differenti,  ma che alla fine l ‘unica cosa che ci puo’ salvare e tenere uniti è il rispetto.  Le bandiere sono importanti,  ma dietro ci deve essere un forte spirito identitario con radici ben piantate nel terreno,  che devono essere continuamente rinnovate e rese sempre più profonde.  

Gor s inger tol ont de inger sprochminderhait ist kemmen dringanòmmen en 91 trèff van alpine ka Trea’t van 11/12/13 van moi.

Nou a vòrt ver de ingern lait de ingern alpine pet kòpf ont òcht hom se nèt galòk pòcken za vil va de Stòttkearket as vil vòrt trock za vergèssn de gschicht ont za nèt tschbinnen en sèll as bart kemmen.
De va’ sai’ bichte ober, men muast se hearn toal van an Stòtt ont pet tiava burzn as miasn sai’ òlbe vernaiert ont gamòcht kemmen òlbe mear tiaf. Prauchen lai de va’ van Stòtt ont va de Provinz ver en Alpinetrèff oder benn as men gabint za spiln ist za bea’ne ver za dencken za sai’ toal van an Stòtt ont tuat nèt guat derstelln s Balschnlònt ont de sprochminderhaitn aa.

Biar lait van pèrg as ber hom òlbe gatu’ van òlls ver za derhòltn de ingern prinzipn ont de ingern bèrtn, ber hom ens nèt galòk drinnpringen en de beghe oder en de slogan as bern nèt a bail. Ber hom toalganommen, ber hom gahòlven za organisiarn, ber hom do gahòltn de Vicepresident van schbòrz kraiz dott. Walter Murauer.

Biar billn òlbe òchtn òlla, mòchen toal van beata as hòt gatu’ s kriag as vour 100 jarder hòt trong s toat en de gònz bèlt ont en de ingern lanter aa.

Ver ins, vour iarder ont iaz aa, en kriag hòt nea’met gabungen, avai lai za embiarn a kriag hòt men schoa’ verlourn. Ver òlbe bart men schaung za mòchen a mittoal ver de vraiket van lait.

Benn de tuast nicht, tuast e nèt verstn, hòt kein oa’s.
Ver za tea’ dòs billn sai’ lait pet kòpf, as bissn sèll as de billn ont as tea’s es en de boreket as u’stimmen ont as sai’ guat za mòchen lem de lait en rècht ont en sèll as de miasn tea’ oa’s ver en ònder.

S sai’ de Alpine, s sai’ de schutzen ont s hòt er vil òndra as tea’ oder as hom gatu’ toal va de gschicht va mearer schòrt va kriager ont de barn nou sai’ avai de gschicht leart as men tuat learnen ober men tuat nèt vergèssn. Nou a vòrt hom ber gabillt derstelln as ber sai’ lait as klòffen mearer sprochen, as hom mearer schòrt va hor, va vedern, va gschichtn, ober zan lestn s oa’zege ding as kònnt ens derretn ont hòltn òlla zòmm ist òchtn de òndern.

S doi kònnt men nèt vergèssn, an to bar ber umkearn va bou de hom ens galòkt, van a bèlt za sticker darissn van beata ont van zourn iber de òndern.

De lait sai’ glaich abia ber as regiart sa pet de rècht ont as tuat òlls pet en kòpf.
De lait sai ber biar as tea’ u’stimmen de ingern dersteller òll to.
Ber mòchen toal va s doi ober ber miasn schutzn avai sennò barn zoln de lait as barn kemmen.